lezen

Van zwart-wit naar een regenboog: persoonlijkheidsstoornissen eerder herkennen met het AMPD

Het AMPD is het Alternatieve Model voor Persoonlijkheidsstoornissen. Is dit model ook bruikbaar in de praktijk?

Leestijd: 5 minuten

Het Alternatieve Model voor Persoonlijkheidsstoornissen (AMPD) kan persoonlijkheidsproblematiek bij volwassenen als jongvolwassenen eerder herkennen dan het ‘traditionele model’ van de DSM-5. En het kan goed voorspellen hoe mensen met deze problemen op lange termijn functioneren. Dit concludeert Laura Weekers, psycholoog in opleiding tot gz-psycholoog bij de Viersprong uit haar promotie-onderzoek.

Wat is er anders aan het alternatieve model?
Het traditionele DSM-5 model is vrij zwart/wit: je hebt een bepaalde stoornis of je hebt het niet. Het model bevat een lijst met strikte criteria voor het classificeren van een bepaalde persoonlijkheidsstoornis.

Het AMPD is flexibeler. Het ‘scoort’ persoonlijkheidskenmerken op een glijdende schaal. Het AMPD focust op hoe goed iemand functioneert in zijn/haar persoonlijkheid (zoals zelfbeeld en relaties) en specifieke persoonlijkheidstrekken (zoals emotionele instabiliteit of impulsiviteit).

Wat zijn de voordelen van het AMPD-model voor de praktijk?
Laura’s studie toont aan dat het AMPD-model bruikbaar is in de praktijk. Ze ziet als belangrijkste voordeel dat risico-patiënten sneller naar een passende behandeling kunnen krijgen. Dat scheelt een hoop onsuccesvolle behandelinterventies.

Voor haar onderzoek bevroeg ze zorgverleners en cliënten over gebruik van het AMPD-model in de intake. Die benadrukten allen het belang van transparante communicatie, het versterken van hoop, nieuwsgierigheid en motivatie, en het bieden van inzicht in patronen.

Het hele proefschrift (inclusief Nederlandse samenvatting) lees je hier.